Samenvatting Nederland was in de Eerste Wereldoorlog neutraal. Toen Duitsland in 1917 de zogenoemde onbeperkte duikbotenoorlog aankondigde, werd het echter heet onder de voeten van het neutrale Nederland. Frans Rotteveel Mansveld vergelijkt in zijn paper het diplomatieke optreden van de Minister van Buitenlandse Zaken John Loundon, Minister-President Cort van der Linden en de vooraanstaande Nederlandse […]
Bart van der Sprong: De treinramp bij Harmelen
Samenvatting De frontale botsing tussen twee treinen bij Harmelen in 1962 zorgde voor 93 doden. Dit is meteen de ramp met het hoogste dodental sinds de watersnoodramp in 1957. Bart van der Sprong gaat in deze verhandeling onderzoeken hoe het komt dat deze gebeurtenis niet in de canon van de nationale herinnering is beland. Nader […]
Steije Hofhuis: Alomtegenwoordig darwinisme
Samenvatting In Alomtegenwoordig darwinisme doet Steije Hofhuis een fris en zeer interessant voorstel. Hij betoogt dat de evolutionair biologische ideeën van Charles Darwin tot nieuwe historische inzichten kunnen leiden en nieuwe instrumenten om bepaalde fenomenen historisch te verklaren kunnen aanreiken. Dit is in het verleden al op verschillende manieren geprobeerd door het functionalisme, de antropologie, […]
Anna Pruis: Genozid der Liebe
Samenvatting De verkrachtingen van Duitse vrouwen na WO II wordt gezien als een unieke gebeurtenis in de geschiedenis. Meerdere redenen liggen hieraan ten grondslag. Een eerste is de massale omvang die het seksuele geweld aannam. Toch zijn er geen duidelijke cijfers over de verkrachtingen van Duitse vrouwen door het Russische leger. In ‘Genozid der Liebe’ […]
Lenie Bolle: Kinderen van NSB’ers
Samenvatting Lenie Bolle doet in deze publicatie verslag van haar onderzoek naar de ontwikkeling en problematiek van kinderen van ‘foute’ ouders. Zij plaatst dit in het naoorlogse denken over de psychische gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Pas met de oprichting van de werkgroep Herkenning in de jaren tachtig werden kinderen van ‘foute’ ouders zichtbaar als […]
Marion Koene-Gorren: Fiscus Iudaicus – Reprimande of recht?
Samenvatting Marion Koene-Gorren onderzoekt hoe de eerste Joodse oorlog (66-70) de rechtspositie van de Joden in relatie tot de uitoefening van hun religieuze en sociale gebruiken veranderde. Dat wordt gedaan door de ontwikkeling van de Fiscus Iudaicus te volgen en de Joodse rechtspositie aan de vooravond van de eerste Joodse oorlog te vergelijken met die […]
Hugo Rijpma: A.P.P.C.R.E. de Ceva (1791-1876)
Samenvatting Schilderkunst, kunsthandel en positiestrijd aan het negentiende-eeuwse Haagse hof staan centraal in dit onderzoek van Hugo Rijpma. Hoofdpersoon is de Zuid-Nederlandse kolonel de Ceva, een ex-militair die zich snel omhoog weet te werken in de Haagse kunstwereld. Als directe adviseur van koning Willem II heeft hij grote invloed op de kunstaankopen van het koninklijk […]
Niké Wentholt: Den Uyl en het oproer van Nieuw Links
Samenvatting Niké Wentholt beschrijft het schisma in de PvdA eind jaren zestig tussen Joop den Uyl en Nieuw Links. Na de Nacht van Schmelzer besloot Nieuw Links dat de PvdA moest veranderen en bovendien iedere samenwerking met de KVP moest afwijzen. Den Uyl was mikpunt van kritiek vanuit zijn eigen partij en probeerde zijn politieke […]
Elko Born: ‘Cooper’s Snoopers’
Samenvatting Stuntelige rapporten gevuld met ongefundeerde beweringen en kortzichtige generalisaties over het moreel van de Britse burgers, gebaseerd op onwetenschappelijk prutswerk: het Home Intelligence-departement van het Britse ministerie van Informatie ging uiterst rommelig van start in de Tweede Wereldoorlog. HI moest de Britse mentale weerbaarheid in kaart brengen, maar ging slordig te werk. Hoe kon […]
Wouter Kesteloot: Reinheid, gezondheid en therapie
Samenvatting In Reinheid, gezondheid en therapie. Baden en zwemmen in Antwerpen (1875-1915) beschrijft Wouter Kesteloot de ontwikkeling van het beleid omtrent publieke baden en douches in Antwerpen rond het jaar 1900. Net als in omringende landen ontstond in België destijds de overtuiging dat regelmatig baden en zwemmen de hygiëne en lichamelijke gezondheid van de bevolking […]