Op 27 december 1949 maakte koningin Juliana een einde aan het Nederlandse koloniale bewind in Indonesië. Die zogeheten soevereiniteitsoverdracht is niet zonder bloedvergieten vergaan. Wat de Indonesiërs kennen als de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949), staat in Nederland te boek als de ‘politionele acties’. Waarom zou je het conflict een oorlog noemen, als het gaat om een […]
Recensie | Wendy Lower – Het Ravijn
In 2019 kreeg de Amerikaanse historica en hoogleraar Wendy Lower, tijdens een onderzoek een niets verhullende foto van de ‘Holocaust by bullets’ onder ogen. De eerste fase van de Holocaust, waarbij Joden in Oost-Europa in de zomer en het najaar van 1941 door Duitse eenheden in grote getale doodgeschoten worden. Op de foto is een […]
Filmrecensie | The Trial of the Chicago 7
Hoewel het in deze roerige tijd bijna dagelijkse kost is dat mensen de straat op gaan, heeft een publiek protest zelden zo’n lange rechtszaak opgeleverd als in 1968. Naar aanleiding van demonstraties tegen de Vietnamoorlog tijdens de Democratische conventie in Chicago, moesten de leiders van verschillende organisaties terechtstaan voor hun acties. Het in eerste instantie […]
Recensie | Irene Vallejo – Papyrus
In deze tijden van smartphones, e-readers en tablets lijkt het soms alsof we wellicht aan het einde staan van de geschiedenis van een gebruiksvoorwerp dat de mensheid al duizenden jaren heeft vergezeld: het ouderwetse en vertrouwde boek. In Papyrus: Een geschiedenis van de wereld in boeken voert de Spaanse classica Irene Vallejo ons mee naar […]
Recensie | Guido van Hengel – Roedel. Een alternatieve geschiedenis van Joegoslavië
De afgelopen jaren verschenen er meerdere films die hun onderwerp door de ogen van dieren tonen. Zo zijn er documentaires over honden en katten in Istanboel, een speelfilm over een asielhond in Boedapest en, dichter bij huis, filmsterkat Abatutu in De wilde stad. Historicus Guido van Hengel voegt met Roedel, een ‘geschiedenis ter hoogte van […]
Recensie | Jessica van Geel & Robbert Blokland – Als je maar gelukkig bent
Op 1 april 2001 werd voor het eerst in de wereldgeschiedenis een officieel huwelijk tussen paren van het gelijk geslacht gesloten. In het stadhuis van Amsterdam konden vier koppels voor het oog van toenmalig burgermeester Job Cohen en voor afgezanten van allerlei wereldmedia in het huwelijksbootje treden. Na 20 jaar kan dit moment inmiddels als […]
Recensie | I.S. Toergenjev – Romans (Russische bibliotheek)
Weinig historische situaties zijn literair zo vruchtbaar gebleken als die van negentiende-eeuws Rusland. Doordat er weinig tot geen vrijheid van meningsuiting was, werden denkers gedwongen hun ideeën in romanvorm te verhullen. Daaraan danken we het literaire geweld van de prettig gestoorde Gogol, de megalomane Tolstoj en de hysterische Dostojevski, waartussen de bescheiden, meer aangeharkte romans […]
Recensie | Netflix – Rise of Empires: Ottoman
Er zijn gebeurtenissen in de wereldgeschiedenis waarvan historici zonder enige twijfel meteen het jaartal weten. Het West-Romeinse Rijk viel in 476, Columbus ‘ontdekte’ Amerika in 1492, in 1648 werd in Münster vrede gesloten en Constantinopel viel in 1453. Over die laatste gebeurtenis gaat de Netflix serie Rise of Empires: Ottoman. Constantinopel was in die tijd […]
Recensie | Judith Noorman en Frans Grijzenhout (red.) – Gouden Vrouwen van de 17de eeuw
Toen kunsthistorica Judith Noorman begon met een nieuw vak aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), werd de centrale opdracht voor haar studenten “cherchez la femme!” (“zoek de vrouw!”) – afgeleid van het bekende citaat uit het boek Les Mohicans de Paris van Alexandre Dumas (1802-1870). In enkele weken tijd schreven 34 aanstormende kunsthistorici onder begeleiding […]
Recensie | Lisa Kuitert – Met een drukpers de oceaan over
Belangrijke auteurs uit de 19e-eeuwse en 20e-eeuwse Nederlandse literatuurgeschiedenis zoals Multatuli, Hella S. Haasse, Jeroen Brouwers en Louis Couperus hebben allen iets met elkaar gemeen: Nederlands-Indië. Hoe zit het eigenlijk precies met de Nederlands-Indische literatuur? Waren er ook uitgeverijen in Nederlands-Indië en wie lazen daar de boeken? Werden de boeken daar alleen in het Nederlands […]