De intelligence-activiteiten uit de Tweede Wereldoorlog zijn een bijna onuitputtelijke inspiratiebron geweest voor de spannende spionageverhalen van de tweede helft van de twintigste eeuw. Zo kent iedereen natuurlijk James Bond, het geesteskind van Ian Flemming (1908-1964), die zelf betrokken was bij verschillende operaties voor de Britse marine. Het genre wordt echter gedomineerd door mannelijke auteurs […]
Filmrecensie | De slag om de Schelde
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de slag om de Schelde de grootste operatie op Nederlands grondgebied en de slag was bepalend in het verloop in de rest van de oorlog. Zoals de gelijknamige film in de introductie aan de hand van een animatie uitlegt, was de bevrijding van de Scheldemonding noodzakelijk om na de bevrijding […]
Recensie | Wally de Lang – De razzia’s van 22 en 23 februari 1941 in Amsterdam
Op 22 februari 1941 werd de Amsterdamse ‘Jodenhoek’ door de Duitse bezetter afgesloten. Het was al maandenlang onrustig in verschillende Nederlandse steden. Aanhangers van de nationaalsocialistische organisatie zochten de confrontatie met Joden en andere Nederlandse burgers, wat resulteerde in relletjes en straatgevechten. Zo ook op dinsdagavond 11 februari. Die avond waren 40 bewapende WA-mannen gewapend […]
Recensie | Stefan Hertmans – De opgang
In de zomer van 1979 nam schrijver Stefan Hertmans zijn intrek in een huis in het Gentse Patershol. Jaren nadat hij het huis verkocht, kwam hij erachter dat de vorige eigenaar een voormalige SS’er was. In De opgang schetst Hertmans het leven van de Vlaamse collaborateur Willem Verhulst en zijn gezin. In het slotstuk van […]
Oproep | Jonge Historici zoekt verhalen voor Nationale Herdenking 15 augustus 1945
In Nederland herdenken wij op 15 augustus het einde van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden. Alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting in Nederlands-Indië worden herdacht. Tot op de dag van vandaag heeft deze geschiedenis een invloed op de Nederlandse maatschappij en leeft door de Indische oorlogsverhalen voort […]
Recensie | Wendy Lower – Het Ravijn
In 2019 kreeg de Amerikaanse historica en hoogleraar Wendy Lower, tijdens een onderzoek een niets verhullende foto van de ‘Holocaust by bullets’ onder ogen. De eerste fase van de Holocaust, waarbij Joden in Oost-Europa in de zomer en het najaar van 1941 door Duitse eenheden in grote getale doodgeschoten worden. Op de foto is een […]
Recensie | Rob Bakker – Boekhouders van de Holocaust
Het afgelopen jaar verscheen in de Verbum Holocaust Bibliotheek een nieuw deel: Boekhouders van de Holocaust, over Nederlandse ambtenaren en hun collaboratie. De collaboratie doelt op het samenwerken of meewerken van Nederlandse ambtenaren met de Duitse bezetter bij de uitvoering van de Jodenvervolging. In zijn lijvige studie (727 pagina’s!) onderzoekt Rob Bakker de rol van […]
Recensie | Laurence Rees – Hitler & Stalin
De Britse schrijver en essayist Martin Amis publiceerde in 2002 een polemisch boek over Stalin, waarin hij de vraag stelde wat het verschil was tussen ‘the little moustache and the big moustache’. Daarmee was hij wellicht de gevatste, maar zeker niet de eerste die Hitler en Stalin met elkaar vergeleek. Al sinds de twee dictators […]
Recensie | Harald Jähner – Wolfstijd
Homo homini lupus: de mens is een wolf voor zijn medemens. Dat is waar de titel ‘Wolfstijd’ op doelt en wat volgens auteur Harald Jähner, Duitsland en de Duitsers in het decennium na de Tweede Wereldoorlog typeerde. De periode na de oorlog wordt wel getypeerd als de Stunde null, het grote niets. Jähner zegt over […]
Recensie | Monica Black – Een bezeten land
In de contemporaine wereld bestaat er een zeker stereotype van de Duitse samenleving van na de Tweede Wereldoorlog: nuchter, democratisch, hardwerkend en diep zelfbewust van de misdaden die begaan zijn tijdens de naziperiode. Niets vertegenwoordigt dit beeld van de moderne Duitser als de geschiedenis van West-Duitsland, waar vanuit de ruïnes van Hitlers Derde Rijk binnen […]