Josip Broz Tito was een gevierd wereldleider. Een apart lemma op Wikipedia geeft een opsomming van de meer dan honderd ridderordes en onderscheidingen die hij door de jaren kreeg. Hoe kon het dat een boerenzoon van eenvoudige komaf het zo ver schopte? In de compacte biografie Tito. Der ewige Partisan beantwoordt Marie-Janine Calic deze vraag […]
Recensie | Philippe Sands – De Rattenlijn
Philippe Sands is er opnieuw in geslaagd een meesterwerk te schrijven. Tijdens het onderzoek voor zijn vorige boek, Galicische Wetten, waarin hij op zoek gaat naar de geschiedenis van zijn Joodse grootouders en hun familie tijdens de Tweede Wereldoorlog, kwam hij in contact met Niklas Frank, de zoon van de toenmalige gouverneur van Galicië. Deze […]
Recensie | Geraldien von Frijtag Drabbe Künzel – Een stad op drift
Hoe schrijf je de geschiedenis van een stad in oorlogstijd? Hoe doe je recht aan de verschillende perspectieven en hoe doe je recht aan de stad? Historicus Geraldien von Frijtag Drabbe Künzel moest een antwoord op deze vragen vinden toen ze door de directeur van het Museum Hilversum gevraagd werd om de geschiedenis van Hilversum […]
Recensie | Joep Boerboom – Beroofd volgens de regels
Wie de Dikke van Dale erop naslaat vindt voor het woord ‘liquidatie’ verschillende betekenissen: ‘al hetgeen gedaan wordt bij en tot de opheffing van een winkel of bedrijf’, maar ook: ‘moord als afrekening, synoniem uitroeiing, vernietiging’. Joep Boerboom Met deze definitie vat Joep Boerboom de inhoud van zijn boek Beroofd volgens de regels. Het lot […]
Recensie | Kevin Prenger – Kolberg
Er is al het nodige geschreven over de beruchte Duitse filmindustrie ten tijde van het Derde Rijk, maar minder bekend is het verhaal van de duurste Nazi-propagandafilm ooit en het laatste ‘meesterwerk’ van propagandaminister Joseph Goebbels: ‘Kolberg’ (1945). In zijn nieuwste boek, Kolberg: Hitlers laatste propagandafilm en de opkomst en ondergang van een Duitse stad, […]
Recensie | David Barnouw e.a. – De Nederlandse Spoorwegen in oorlogstijd 1939-1945
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vervoerden de Nederlandse Spoorwegen zo’n 110.000 Joden, Roma en Sinti naar de concentratiekampen. In de zomer van 2019 maakte NS-topman Roger van Boxtel bekend dat het spoorbedrijf een schadevergoeding gaat uitkeren aan slachtoffers en nabestaanden van de Holocaust. Ongeveer gelijktijdig met dit besluit verscheen eveneens in de zomer van 2019 het […]
Jelle Hartstra | La Vita è Bella en Sobibor – Het narrativisme van Hayden White getoetst
Samenvatting De Holocaust is een unieke historische gebeurtenis die bij de verfilming ervan— meer dan bij andere gebeurtenissen— vragen oproept over geschikte verhaalvormen en ethische keuzes voor een scenario. Iemand die veel geschreven heeft over verhaalvormen van historische gebeurtenissen is de Amerikaanse historicus Hayden White (1928-2018). Hij is voornamelijk bekend van zijn theorie van het […]
Essay | Lachen tegen de pijn – Holocaust, humor en het narrativisme van Hayden White
Humor en de Holocaust lijken onverenigbaar. Wat valt er immers te lachen over de onschuldige mensen die slachtoffer werden van de naziterreur? De Amerikaanse historicus Hayden White (1928-2018) is van mening dat geschiedschrijving de vorm aanneemt van een narratief. De geschiedenis wordt door de historicus in een verhaalvorm gegoten en dit noemt White “emplotment.” De […]
Recensie | Peter Bak – Duivels Dilemma
Dagblad Trouw is niet meer weg te denken uit het huidige medialandschap. De eerste jaren van het bestaan als verzetsblad waren echter bijzonder turbulent. Tijdens de oorlog lieten maar liefst 130 betrokkenen van Trouw het leven. Een aantal, een groep van 23 verspreiders die in augustus 1944 werd gefusilleerd, houdt de gemoederen nog steeds bezig. […]
Column | Vergeten verzetsvrouwen – Oproep tot een nieuw genderperspectief
“Als wijf weet ik heus wel dat geslacht niets met moed te maken heeft.” – Lau Mazirel (verzetsvrouw) Op zondag 9 juli 1944, aan het eind van de ochtend, belt de Sicherheitspolizei aan bij de Diepenstraat 49, het huis van de Tilburgse Coba Pulskens. Er is vernomen dat er geallieerde piloten bij haar ondergedoken zitten. […]