Zuchtend komt een gids van Linlithgow Palace, Schotland, de museumwinkel binnengelopen. ‘Een bezoeker wist zeker dat er een deur aan de linkerkant zat, terwijl ik bleef herhalen dat hier nooit een deur heeft gezeten!’, vertelt de gids geïrriteerd. ‘Heb je wel duidelijk gemaakt dat dit paleis er in Outlander anders uitziet?’ vraagt een collega. ‘Meerdere […]
Heldenstatus
Deze column werd op 27 maart 2019 uitgesproken tijdens ‘Friese helden – Historisch Café‘ in Tresoar, georganiseerd door Jong KNHG en Jonge Historici – mede mogelijk gemaakt door het Hendrik Muller Fonds, GO Fonds, Tresoar en Brouwerij Grutte Pier. Dit stuk liever in het Fries lezen? Dat kan hier! Heldenverering is zo oud als de […]
Geschiedvervalsing: De stichtingsverhalen van Cyrene
Alle data zijn vòòr Christus. In deze tijd van fake news is er veel aandacht voor onjuiste verhalen en subjectieve feiten. Maar een verhaal heeft altijd een bepaalde functie, ook (of misschien wel juist) verhalen over de geschiedenis. Door verhalen op deze manier te zien, is het creëren van verhalen altijd – tot op […]
Seks, recht en regels: Oude en nieuwe zedenmeesters
Deze column werd op 14 maart 2019 uitgesproken tijdens ‘Misaad, recht en wetenschap – Historisch Café‘ in het Utrechts Archief, georganiseerd door Jong KNHG en Jonge Historici – mede mogelijk gemaakt door het Hendrik Muller Fonds, GO Fonds, het Utrechts Archief en Brouwerij De Leckere. Zedenmeesters zijn van alle tijden. Ze leggen groepen een seksuele […]
Onder historici: Schrijven over vrouwen
Deze column werd op 14 maart 2019 uitgesproken tijdens ‘Vrouwen in kunst en strijd – Historisch Café‘ in het Stadsarchief Amsterdam, georganiseerd door Jong KNHG en Jonge Historici – mede mogelijk gemaakt door het Hendrik Muller Fonds, GO Fonds, Stadsarchief Amsterdam en Brouwerij ‘t IJ. Onlangs kwam in het nieuws dat de straatnamencommissie in Amsterdam […]
Geschiedvervalsing: Ostalgie – In strijd met de tijd
De afbraak van de Muur in ons hoofd zal langer duren dan de sloop van de zichtbare Muur. Deze profetie deed Peter Schneider in zijn roman Der Mauerspringer (1982). Niets leek minder waar toen in 1989 beelden uit Berlijn de wereld over gingen: massa’s die met hamers de muur te lijf gingen, de euforische knuffels […]
Geschiedvervalsing: De machtigste bullshitter op aarde
Is de Amerikaanse president Donald Trump een leugenaar? Op het eerste gezicht wel: volgens de fact checkers van de Washington Post heeft Trump zich al meer dan 7600 keer schuldig gemaakt aan het verkondigen van foutieve informatie. En in een speciaal nummer van het Amerikaanse tijdschrift Time Magazine concludeerde hoofdredacteur Nancy Gibbs dat de waarheid […]
De geheime Oyneg Shabes archieven – Geschiedschrijving als verzet
De wereldwijde Holocaust herdenking op 27 januari, de dag waarop in 1945 de bevrijding van het concentratiekamp Auschwitz Birkenau plaatsvond, nam dit jaar een reflectieve wending. In het imposante UNESCO hoofdkantoor in Parijs werd niet alleen herdacht, maar ook stilgestaan bij de handeling van herdenken zelf. Het onderwerp van de bijeenkomst was namelijk de filmdocumentaire […]
Uit de Schaduw: Ooit gehoord van Indisch verzet?
De Tweede Wereldoorlog is een ijkpunt in de Nederlandse collectieve herinnering. Zowel in de wetenschap, als in het onderwijs en de populaire cultuur wordt er veel aandacht aan besteed. Ook het verzet tegen de Duitse bezetter heeft met name in het afgelopen jaar, het zogenaamde Jaar van Verzet, veel aandacht gekregen. Misschien denk je weleens: […]
Oproep columnreeks: ‘Geschiedvervalsing’
Geschiedvervalsing Uit de duim gezogen dagboeken van Hitler, gekopieerde meesterwerken van Johannes Vermeer, het uitwissen van afvallige Romeinse keizers uit het collectieve geheugen, of het doelbewust retoucheren van foto’s in de Sovjet Unie: geschiedvervalsing is van alle tijden. Zeker nu deepfakes steeds vaker op het internet verschijnen is het belangrijk om stil te staan bij […]