Droogte nekte Assyriërs’, zo luidde een kop in De Standaard naar aanleiding van een artikel uit Science Advances eind 2019. Hieruit bleek dat onder andere de verandering in het klimaat halverwege de zevende eeuw v.C. reeds had beslist hoe het verder zou verlopen met het Neo-Assyrische rijk.[1] Hierbij wil ik de nadruk leggen op het […]
Essay | ‘Soo als het een goede vrouw betaamt’ – Een kritische kijk op de vroegmoderne vrouwelijke eer
Een van de vele vrouwen die bij de notaris haar goede eer wilde bewijzen was Adriana Jacobs Vermeulen. Op verzoek van de Rotterdamse Adriana verklaarden Cornelis Huijbregtsz en Neeltje Willems op 17 december 1720 bij de notaris dat Adriana een goede én bovenal een eerbare vrouw was. De reden voor Adriana om dit vast te […]
Essay | De ontkenning van gelijktijdigheid – Kolonialisme en temporele ‘Othering’ in Nederlands-Indië
Tijdmachines zijn pure fictie. De meeste historici zullen het hierover – soms met een vlaag van teleurstelling – met elkaar eens zijn. Onze studieobjecten bevinden zich in het verleden waar we niet naartoe kunnen reizen. Wij hebben inkijkjes in het verleden nodig in de vorm van archiefstukken, geluidsopnamen of foto’s om iets zinnigs over de […]
Essay | Van suf kattenvrouwtje tot crazy cat ladies – De historische link tussen kat en vrouw
A cat lady is a cultural archetype or a stock character, often depicted as a woman, a middle-aged or elderly spinster, who owns many pet cats. The term can be considered a pejorative or may be affectionately embraced. Wikipedia, “Cat lady“. Dit is de openingsalinea van de Wikipedia-pagina gewijd aan de cat lady, ook wel […]
Essay | Oude wijn in nieuwe zakken – Moderne hertalingen van heidense mythen
De heidense mythen van weleer zijn springlevend. Terwijl (super)heldhaftige goden als Thor en Loki het afgelopen decennium heersten over het domein van de bioscoop, stond hun Griekse evenknie Hercules in de jaren ‘90 al aan de top van de Olympus van Hollywood. Ook in andere mediavormen beleven heidense Europese goden een wedergeboorte: talloze videogames, stripboeken, […]
Essay | Vegetarisme vóór de vegetarische rookworst – Het heerlijke liefdebeginsel, geheelonthouding en antimilitarisme
Verbetering is op den duur slechts te verwachten als het heerlijke liefdebeginsel, dat wij vegetariërs door de praktijk van ons leven dagelijks belijden, meer en meer doordringt in onze samenleving. Secretaris van de Nederlandsche Vegetariërsbond als reactie op de gewelddadigheden van de Eerste Wereldoorlog Vrijwillig geen vlees eten, klinkt niet heel gek toch? Veel Nederlanders […]
Essay | Thoreau teleurgesteld – Een geschiedenis van drie bergbeklimmingen
Ik ging naar de bossen omdat ik doelbewust wilde leven, slechts de essentiële feiten van het leven onder ogen wilde zien en om te zien of ik ervan kan leren; en dat ik niet, zodra ik zal komen te overlijden, erachter kom dat ik helemaal niet geleefd heb. Henry David Thoreau, Walden (1854) De natuur […]
Essay | Iran en het westen – Een historische reflectie
Nadat de Verenigde Staten afgelopen januari de Iraanse generaal Soleimani liquideerden, borrelden de spanningen die al sinds de vorige eeuw tussen de beide landen voelbaar waren weer op. Op de liquidatie volgden raketaanvallen op Amerikaanse legerbasen, het neerhalen van vlucht PS752 en andere dreigementen over en weer. De relatie tussen de VS en Iran staat […]
Essay | The Colliding Politics of Memory – The Case of Eastern Europe
In 2002 the Polish-Russian Working Group for Difficult Issues was founded with the aim of closing the gap between Polish and Russian historiography in respect to the most controversial and debatable events. In the course of its existence, renowned academics shed some new light on the relations of the two countries in the twentieth century. […]
Essay | Clandestiene activiteiten en hedendaagse angsten – Beeldvorming van het Nederlandse ‘Stay-Behind Netwerk’ in Complottheorieën
In oktober 1990 onthulde de Italiaanse premier Giulio Andreotti het bestaan van een geheim verzetsnetwerk in Italië, dat was opgezet om nationaal verzet te organiseren na een mogelijke bezetting door het Warschaupact. Deze organisatie bleek onderdeel van een netwerk van soortgelijke organisaties, stay-behind genaamd, die in vrijwel ieder Europees land bleken te bestaan. Ook in […]