Ze wordt door historica Els Kloek in 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis één van de grondlegsters van het Nederlandse feminisme genoemd, maar cultuurwetenschapper Annette Faber overdrijft niet wanneer zij stelt dat niemand ooit van het onderwerp van haar promotietraject heeft gehoord: Elise van Calcar (door Faber steevast aangeduid als ‘Elise’ zodat er geen verwarring […]
Recensie: De vrouw die Friesland redde: Albertine Agnes en het Rampjaar 1672 – Sunny Jansen
Als mijn eerdere recensies over Kamala’s Pad: een Amerikaans levenvan Dan Morain en Oranjeprinses op drift: Wilhelmina van Pruisen en de Nederlanders van Maarten-Jan Dongelmans iets hebben uitgewezen, dan is het wel dit: bij gebrek aan bronnen over een historische vrouw, wordt er vaak uitgeweken naar bronnen over haar mannelijke tijdgenoten. Het gevaar daarbij is dat de historische […]
Recensie | Lost Kingdom: A History of Russian Nationalism from Ivan the Great to Vladimir Putin
Russisch nationalisme en imperialisme heeft door de eeuwen heen verschillende hoogtijdagen en tegenslagen gekend, en is een heel actueel onderwerp. Als historicus van Oekraïense geschiedenis aan Harvard University, beschrijft Serhii Plokhy in Lost Kingdom de Russische geschiedenis van het verliezen en herwinnen van land op basis van een gedeelde historische afkomst en door een (gemeenschappelijke) […]
Recensie | De Feniciërs – Vadim S. Jigoulov
De Feniciërs zijn een volk dat we voornamelijk kennen uit de beschrijvingen van anderen. De Oude Grieken zagen hen als wellicht hun grootste rivalen op zee: barbaren die voornamelijk getypeerd worden door inhaligheid, maar ook te respecteren waren om hun maritieme vaardigheid. Ook in het Oude Testament komen Fenicische stadsstaten als Sidon en Tyrus aan […]
Recensie | Oranjeprinses op drift – Maarten-Jan Dongelmans
Een aantal jaren geleden maakte ik dankzij historicus Sebastiaan Coops (op Instagram beter bekend als @hommeserieux) kennis met de historische vrouw Wilhelmina van Pruisen (1751-1820). Zij was een belangrijke speler in de Bataafse Opstand, maar heeft daarvoor nog geen plekje gekregen in ons nationale canon. Een aantal weken geleden wees Coops me op een nieuwe […]
Recensie | The Satanic Verses
Het is deze maand 34 jaar geleden dat de fatwa tegen Salman Rushdie werd uitgesproken door Khomeini, hoogste leider van Iran. De Brits-Indiase schrijver moest tien jaar onderduiken, maar ook na die periode werd de fatwa nooit door de ayatollahs opgeheven, en de dreiging bleef. Toch werd hij langzaamaan een beetje vergeten door de literaire […]
Recensie | Clare Jackson – Devil-Land
In 1652 suggereerde een Nederlandse pamflettenschrijver om Engeland niet meer ‘Angel-land’, het land van de gevallen engelen te noemen, maar ‘Devil-land’. Dit paste namelijk beter in het beeld dat Nederlanders destijds van de Engelsen hadden. De Engelsen waren namelijk ‘duivelse koning-moordenaars’ en hun nieuwe leider, Oliver Cromwell, had de Nederlanders de oorlog verklaard. Clare Jackson […]
Recensie | Rebelse Genieën
In het kleine Duitse plaatsje Jena gebeurt rond 1800 iets wonderbaarlijks, Het universiteitsstadje werd rond die tijd een verzamelplaats voor de briljantste geesten die Duitsland te bieden had, van Hegel en Fichte tot Goethe en Novalis. Zij vuurden de Romantiek aan en verzetten zich tegen het in hun ogen te mechanistische wereldbeeld van de Verlichting. […]
Recensie | Historische atlas van misdaad en straf
Uitgeverij WBOOKS bracht de laatste jaren een aantal historische atlassen uit. Deze reeks varieerde van de ‘Historische stadsatlas van Nederland’ tot de ‘Historische atlas van de Biesbosch’. De nieuwste atlas heeft echter geen historisch-geografische kaarten als uitgangspunt. De Historische atlas van misdaad en straf – Nederlanders over de schreef wil vooral de sociaalhistorische achtergrond van […]
Recensie | Emily Hemelrijk – Verborgen levens, publieke figuren: Romeinse vrouwen buiten Rome
Als er ergens in Nederland nog boekenwinkels zijn, die, in dezelfde stijl als Waterstones, handgeschreven recensies plaatsen bij hun boeken, dan suggereer ik voor deze nominatie van de Libris Geschiedenis Prijs 2022 de volgende openingszin: ‘Vreemdeling, blijf staan en lees!’ Deze leus, waarmee Romeinen de aandacht van voorbijgangers probeerden te vestigen op de grafstenen van […]