Wie langs de Vecht vanuit Utrecht richting Amsterdam reist, zal Slot Zuylen moeilijk missen. Het slot, omringd door een slangenmuur en een brede gracht, wekt meteen de indruk van een eeuwenoud centrum van welvaart (figuur 1). Tot voor kort vertelde het slot, dat al sinds 1952 is geopend als museum, echter weinig over de oorsprong […]
Filmrecensie | Judas and the Black Messiah
Op 15 januari 1990 pleegt William O’Neal zelfmoord in Chicago, nadat een documentaire met hem op de Amerikaanse televisie verscheen. De documentaire, Eyes on the Prize II, ging over de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging in de jaren ’60. In een interview vertelde O’Neal over zijn tijd als infiltrant voor de FBI bij de Chicago-tak van de Black […]
Recensie | Wally de Lang – De razzia’s van 22 en 23 februari 1941 in Amsterdam
Op 22 februari 1941 werd de Amsterdamse ‘Jodenhoek’ door de Duitse bezetter afgesloten. Het was al maandenlang onrustig in verschillende Nederlandse steden. Aanhangers van de nationaalsocialistische organisatie zochten de confrontatie met Joden en andere Nederlandse burgers, wat resulteerde in relletjes en straatgevechten. Zo ook op dinsdagavond 11 februari. Die avond waren 40 bewapende WA-mannen gewapend […]
Recensie | Patrick Wyman – De doorbraak
In 2000 introduceerde de Amerikaanse historicus Kenneth Pomeranz de term ‘The Great Divergence’. Hiermee gaf Pomeranz een nieuwe impuls aan een discussie die al eeuwen gevoerd wordt: hoe kan het dat West-Europa, wat in de late Middeleeuwen nog een armoedige en achtergestelde uithoek geweest vergeleken met de bloeiende beschavingen in het Midden-Oosten, India en Oost-Azië, […]
Recensie | Anton Tsjechov – De Dertig Beste Verhalen
Wetende dat Anton Tsjechov (1860-1904) algemeen wordt beschouwd als de grootste toneelschrijver na Shakespeare, en als de grootste verhalenschrijver ooit, verbaast het in eerste instantie hoe weinig hij ons geeft. Want waar gaan De dertig beste verhalen eigenlijk over? Een beetje liefde, wat eerzucht, een natuurbeschrijving. Die weinig opzienbarende plots worden bovendien bevolkt door dezelfde […]
Recensie | Sandra Langereis – Erasmus, dwarsdenker
Beeldvorming In de proloog kruipt Langereis in de huid van Erasmus, en vraagt ze zich af hoe hij op zijn moderne beeldvorming zou reageren. Deze Erasmus staat versteld van de mate waarin hij wordt afgebeeld met zijn muts, al zegt hij zelf dat hij zich die muts ‘echt heel slim toegeëigend’ heeft. Het portret van […]
Recensie | Slavernij – Rijksmuseum
In september 2019 ontstond er nogal wat ophef toen het Amsterdams Museum aankondigde afstand te doen van de term ‘Gouden Eeuw’. Het museum poogde daarmee om inclusiviteit te bevorderen en nieuwe perspectieven over deze periode mogelijk te maken. Het Rijksmuseum gaf daarop aan de term in stand te houden. Directeur Taco Dibbits zei hierover dat […]
Recensie | George Orwell – Tegen totalitarisme
De literaire erfenis van George Orwell (pseudoniem voor Eric Arthur Blair) is zo groot, dat zijn schrijversnaam is uitgegroeid tot een veel gebruikt bijvoeglijk naamwoord. ‘Orwelliaans’ verwijst naar de controlestaat zoals we die kennen uit 1984, maar ook naar de manier waarop taalgebruik ons denken stuurt. Het bekendste voorbeeld hiervan is ‘newspeak’, de taal uit […]
Recensie | Stefan Hertmans – De opgang
In de zomer van 1979 nam schrijver Stefan Hertmans zijn intrek in een huis in het Gentse Patershol. Jaren nadat hij het huis verkocht, kwam hij erachter dat de vorige eigenaar een voormalige SS’er was. In De opgang schetst Hertmans het leven van de Vlaamse collaborateur Willem Verhulst en zijn gezin. In het slotstuk van […]
Recensie | HBO – Beforeigners
Op het eerste gezicht lijkt Beforeigners de zoveelste Noorse detectiveserie. In tegenstelling tot kijkcijferkanonnen als The Bridge en The Killing is deze uit zes afleveringen bestaande serie omlijst met een interessant historisch randje. Via een voor wetenschappers onverklaarbaar wormgat komen steeds groter wordende groepen ‘voortijders’ uit de haven bij Oslo boven water drijven. Het centrale […]