Samenvatting
De coronapandemie die de afgelopen jaren over de wereld raasde, kan bijna niemand zijn ontgaan; diverse nieuwskanalen hebben ons dagelijks nauwkeurig op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen omtrent de verspreiding van het virus. De uitbraak van het coronavirus is echter niet de eerste keer dat de wereld te maken kreeg met een hevige pandemie. Maatregelen als quarantaine, een verbod op samenkomst of verbeteringen omtrent hygiëne waren ook al aan de orde tijdens de pestuitbraak in het zeventiende-eeuwse Europa.
In dit paper onderzoekt Danthe Franken de rol van pamfletten, als “dragers” van informatie, bij de verspreiding van de pest in het Nederland van de zeventiende eeuw. Een belangrijke en zeer unieke bron bij dit onderzoek is het medisch pamflet, Het Bericht van de Pest (1636), geschreven en gepubliceerd door arts Johan van Beverwijck. Danthe komt tot de conclusie dat, hoewel ‘pestpamfletten’ zeker geen onbekend fenomeen waren in de zeventiende eeuw, pamfletten voornamelijk gebruikt werden voor politiek-religieuze doeleinden en niet zo zeer om het volk in te lichten over medische omstandigheden. Met de wetenschap van de huidige, dagelijks toevoer van ‘coronanieuws’, wellicht een gemiste kans?
Danthe Franken (2002) studeert Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Ze focust zich voornamelijk op het plaatsen van actueel relevante onderwerpen in historisch perspectief, wat ontzettend waardevol kan zijn voor het begrip van onze huidige maatschappij. Zonder verleden bestaat er immers geen heden. Naast haar studie schrijft ze graag.
Bron afbeelding: Voorblad ‘Bericht van de pest‘ uit 1636, door Johan van Beverwijck.