De Netflixfilm Marriage Story vertelt van een huwelijk dat niet meer bestaat. In de eerste van twee trailers vertelt filmregisseur Charlie, gespeeld door Adam Driver, waarom hij van Nicole, een toneelactrice gespeeld door Scarlett Johansson, houdt. In de tweede zijn de rollen omgedraaid. Beide trailers schetsen samen een beeld van een jonge, liefdevolle, gelukkige familie. Hun liefde blijft echter niet voor eeuwig en altijd.
Een aflopend huwelijksverhaal
Aan het begin van de film blijken hun openhartige monologen een opdracht van hun relatietherapeut. Marriage Story laat namelijk zien hoe het huwelijk tussen Charlie, Nicole en hun zoontje zich ontwikkelt in de loop van hun scheiding. Hun relatie bloeide toen ze allebei leden waren van een ambitieuze toneelgroep in New York. Nicole, na haar ontdekking van het vreemdgaan van Charlie, besluit met haar zoontje te verhuizen naar Los Angeles, waar ze haar hart lucht bij een scheidingsadvocate, passievol vertolkt door Laura Dern. Charlie, zijn minnaressen afschuddend, gaat haar achterna. Een moeizame en beladen scheidingsprocedure volgt. Hun drama schakelt wederzijds wantrouwen, verraad, en hun herinnering aan vergane glorie aaneen.
Marriage Story heeft de afgelopen maanden veel indruk gewekt bij filmcritici. De indrukwekkende acteerprestaties van de hoofdrolspelers, de scherpe, vaak humoristische dialogen, en de theatrale enscenering van regisseur Noah Baumbach hebben veel lof geoogst. Misschien valt dit te verklaren door de veelvuldige verwijzingen van de film naar een mooier en hoopvoller verleden. Menig kijker zal de tragedie van een stuklopende relatie herkennen.
Vergane glorie
De film verwijst evenzeer naar een vergaan filmgenre. Marriage Story zal menig filmliefhebber befaamde huwelijksdrama’s zoals Kramer vs. Kramer doen herinneren. Waar de lichte ontvlambaarheid van Adam Driver Dustin Hoffmann spiegelt, doet de emotionele openheid van Scarlett Johansson denken aan Meryl Streep. Oude bekenden bekleden tevens de bijrollen. Ray Liotta, bekend van Goodfellas, speelt Charlies eerste, hardhandige, maffia-achtige advocaat. Het karakter van Alan Alda, Charlies tweede keuze, doet even moeiteloos een boekje open over zijn vele scheidingen.
Alda zal bij enkele filmliefhebbers bekend zijn om zijn bijdragen aan Manhattan Murder Mystery en Crimes and Misdemeanours. Beide films zijn van de hand van Woody Allen. De stempel van Allen lijkt inderdaad sterk op Marriage Story gedrukt te zijn. Allens reputatie rust immers op zijn interesse in de romantische en emotionele escapades van de grootstedelijke kunstenaars en intellectuelen.
Baumbachs levendige familiescènes en scherpzinnige dialogen verraden de onmisbare invloed van zijn New Yorkse voorvader. Anno 2020 is Allen echter persona non grata in Hollywood. Zo heeft Dylan Farrows aanklacht jegens haar adoptievader wegens seksueel misbruik bijvoorbeeld meer gewicht gekregen in het licht van de MeToo-beweging. Het gevolg is dat Allens filmische fascinatie voor witte, heteroseksuele, hoogopgeleide Amerikanen rap aan het verouderen is. Baumbach teert op dezelfde privileges. Marriage Story handelt niet alleen van een achterhaalde liefde, maar misschien zelfs ook van een achterhaalde benadering tot de liefde. Hoe vindt deze film dan toch zo’n aanzienlijk publiek?
Historische sensatie
Het antwoord ligt bij Netflix. De streaminggigant heeft een aanzienlijke promotiecampagne gelanceerd, waarvoor zelfs een beroemd filmhuis in New York tot leven is gewekt. Zowel Baumbachs regie als de acteerprestaties van Driver en Johansson oogstten lovende kritieken. De film ontving afgelopen februari zes Oscarnominaties, waarvan Laura Dern de hare voor beste vrouwelijke bijrol zelfs wist te verzilveren.
De vraag blijft prangen wat zich verschuilt achter de lof voor het relatief traditionele Marriage Story. Ondanks de originele regie en de indrukwekkende karakterschetsen doet de film als geheel toch enigszins ouderwets aan. Woody Allens laatste film, tevens een karakterschets van aspirant-acteurs in New York, was een gigantische flop. Toch leeft Allens visie wellicht voort in de geest van Noah Baumbach. Zo blijkt Marriage Story als historische sensatie net zo goed van deze tijd.
Door Arent Boon.
Noah Baumbach: Marriage Story
Met o.a.: Scarlett Johansson en Adam Driver
Momenteel te zien op Netflix
Arent Boon is onderzoeksmasterstudent Kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Hij behaalde zijn bachelor aan het University College te Amsterdam (2018). Hij is voornamelijk geïnteresseerd in kunstgeschiedenis en museumgeschiedenis. Naast redacteur bij Jonge Historici is hij ambassadeur van het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome (KNIR).