Onze man in Coimbra: De Queima das Fitas. Portugese studenten weten wat feesten is

Vanaf de eerste vrijdag van mei vindt het studentenfeest der studentenfeesten plaats in Coimbra: de Queima das Fitas. Het evenement is een jaarlijks terugkerend fenomeen waarmee het einde van het academische jaar wordt gevierd. De universiteit is een week lang gesloten en de stad is in handen van dronken studenten. Van zes tot en met dertien mei is er maar één ding waar de student aan denkt: feest.

Maar Queima, zoals de afkorting luidt, is eigenlijk veel meer dan dat. Zoals een Portugees feest betaamt, staat het bol van tradities. Want als ik één ding heb geleerd van Portugezen, van jong tot oud, is dat ze erg veel waarde hechten aan hun tradities. Iets dat je bij Nederlandse studenten maar weinig ziet, op misschien wat leden van studentencorpsen na.

 Naamgeving
Queima das Fitas is Portugees voor de verbranding van de linten. Deze linten staan symbool voor de acht faculteiten van de universiteit, ieder met een eigen kleur. Zo heeft de studie medicijnen een geel lint en rechten een rood lint. Tijdens de Queima houden sommige studenten traditiegetrouw een leren hoes bij zich met daartussen de gekleurde linten, fitas, van hun faculteit geklemd. Ondanks de naam van het feest worden niet deze linten maar de zogenaamde grelos verbrand. Dit zijn een kleiner soort linten die door afstuderende studenten worden verbrand in een grote ketel voor de Sé Nova (de nieuwe kathedraal). Zo wordt symbolisch afscheid genomen van de universiteit en plaats gemaakt voor een nieuwe lichting aan studenten.

 

Verloop van het feest
Het studentenfeest begint op vrijdagnacht om middernacht voor de Sé Velha (oude kathedraal). Daar vindt de Seranata plaats: een serenade van fado uitgevoerd door een groep afstuderende studenten. Het gehele plein staat dan stampvol studenten, in hun traditionele kostuums gehuld, die met een verbazende stilte aandachtig luisteren naar het optreden. Ik had het voorrecht om het geheel te mogen aanschouwen vanuit een kamer van een vriend van mij, waar we een fantastisch uitzicht hadden op het schouwspel.

De Serenata is het eerste moment waarop eerstejaars hun traditionele kledij mogen dragen. Normaal gesproken dragen ouderejaars deze kostuums tijdens speciale gelegenheden, etentjes en vieringen. De studenten dragen de kostuums duidelijk met veel trots en de bijbehorende mantel is een dierbaar bezit van velen, met name bij onstuimig en regenachtig weer. De studenten die afstuderen moeten hun gehele kostuum kapot scheuren in het midden van de straat, tot op hun onderbroek, of in een dronken bui nog verder, aan toe. Er zijn echter genoeg studenten die hun pak bewaren of zelfs doorgeven aan familieleden.

Na de Seranata wordt er stevig feest gevierd in de binnenstad; de eerste nacht van een lange week. Een van de hoogtepunten is de Cortejo op zondagmiddag: een optocht van praalwagens door de oude binnenstad van Coimbra. De studenten van de verschillende faculteiten hebben allen hun eigen wagens, dit jaar rond de honderd, en tonen deze aan de feestvierende menigte. Vaak hebben ze satirische verwijzingen naar de universiteit, de politiek of bepaalde beleidsmakers. Vanuit de praalwagens wordt zowel veel bier gegooid naar als gegeven aan de toeschouwers. Dat dit alles gratis en voor niets is, komt doordat Sagres en Super Bock, de twee grote biermerken van Portugal, het evenement sponsoren.

Kritiek
Niet alle studenten zijn blij met de toenemende sponsoring van de Queima. Het is meer en meer een groot commercieel feest geworden dat ook veel toeristen trekt. Dit is ook te zien aan het grote festival dat sinds een paar jaar wordt gehouden naast de rivier. Elke avond zijn hier optredens van bekende artiesten, wat tot gevolg heeft dat de oude binnenstad vrijwel leeg is in de avonden.

Sommige radicaal-linkse studenten zijn ook tegen de viering van de Queima en de bijbehorende tradities in het algemeen. Dit heeft te maken met het feit dat in 1969 de studenten besloten de jaarlijkse festiviteiten te staken. Hiermee protesteerden zij tegen het dictatoriale regime van destijds. Pas in 1980, te midden van een conflict tussen linkse en conservatieve studenten, werd opnieuw begonnen met het vieren van de Queima. Echter, tegenwoordig is bijna niemand tegen de festiviteiten op zich, maar wel tegen sommige tradities die rondom het hele universiteitswezen hangen. Met name de praxe, de ontgroening van eerstejaars, krijgt veel kritiek. Vaak wordt dit als vernederend, hiërarchisch en zelfs fascistisch gezien.

Maar te midden van al het feestlawaai vallen deze kritische uitlatingen al snel weg. Elke nacht is er weer veel bier, en dat doet een hoop zaken vergeten.

IMG_2619_2Timo Quint (1993) studeert momenteel aan de universiteit van Coimbra, nadat hij drie jaar zijn studie geschiedenis in Utrecht volgde. Daar geniet hij van de Portugese zon en de relaxte levensstijl. Het is voor de eerste keer dat hij langdurig in het buitenland zit, maar hij begint nu wel te snappen waar al die travel-junkies vandaan komen.

 

Berichten gemaakt 1231

Gerelateerde berichten

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven