In een jaar waarin vrouwen in de politiek de wereld weer versteld deden staan, was er toch één die met kop en schouders boven haar collega´s uitstak: en dat was natuurlijk Kamala Harris. Als eerste vrouw in de Amerikaanse geschiedenis werd ze door het volk verkozen tot vicepresident. Dat ze daarbovenop ook nog eens de eerste persoon van Aziatische én Afrikaanse afkomst is die dat ambt gaat bekleden, maakte het feest compleet. Journalist Dan Morain had de carrière van Harris al lange tijd gevolgd voordat ze bij het grote internationale publiek bekend werd als de running mate van Joe Biden. Over dat onderbelichte gedeelte van haar leven wilde Morain meer vertellen in het boek Kamala’s pad: een Amerikaans leven. Op de kaft prijken haar foto en haar naam, maar de pagina’s erachter gaan over alles en iedereen, behalve over haar.
Geen toegang tot Kamala
Morain probeert ons in zijn boek mee te voeren door de persoonlijke geschiedenis van Kamala Harris. We beginnen bij de ontmoeting tussen haar Jamaicaanse vader, Donald Jasper Harris, en haar Indiase moeder, Shyamala Gopalan, waarna we snel haar school- en studietijd doorkruisen, om dan haar juridische en politieke carrière te volgen, die uiteindelijk culmineert in haar verkiezing als eerste vrouwelijke vicepresident. Door een gebrek aan toegang tot Kamala Harris, en waarschijnlijk ook door de wens van Morain en zijn uitgevers om de publicatie van haar verhaal samen te laten vallen met haar inauguratie, maakt Morain grote fouten die ervoor zorgen dat Kamala’s pad niet de hoofdweg is in deze biografie.
Toen hij als journalist werkte voor de Los Angeles Times en The Sacramento Bee, heeft Morain Harris een aantal keer gesproken. Maar voor deze biografie was ze niet beschikbaar, omdat ze te druk was met de verkiezingen van 2020. Dit onfortuinlijke feitje schuift hij geniepig onder het tapijt, door het pas uit de doeken te doen in het nawoord en niet in een inleiding. De gesprekken die hij wél heeft gevoerd met de politica komen maar weinig naar voren en zijn nooit de belangrijkste bron van het verhaal. Het lijkt er ook op dat dat überhaupt niet mogelijk zou zijn geweest, want ze komen als heel oppervlakkig over. Daarnaast geeft Harris vrijwel nooit interviews, gezien ze heel erg op haar privacy is gesteld. Maar zelfs de vrienden, kennissen en collega’s die Morain wél heeft kunnen spreken, krijgen maar weinig regels toebedeeld.
Politieke geschiedenis en mannelijke collega’s
De journalist beroept zich helaas op andere bronnen en valt ervoor om deze heel erg de overhand te laten nemen. Het pad waarlangs Morain ons begeleid is daardoor vooral een dieper inkijkje in de mechanismen en de geschiedenis van de lokale en federale politiek van de Verenigde Staten, en niet zozeer een kennismaking met Kamala Harris. Zo vertelt Morain uitgebreid over gebeurtenissen als de civil rights protesten van de jaren 60 en de aanname van het wetsvoorstel Proposition 14, die discriminatie en segregatie van huurders van kleur in Californië in de hand werkte. Pas aan het einde van het hoofdstuk wordt er dan een flinterdunne verbintenis met Kamala Harris gemaakt. Soms heeft ze in haar toespraken verwijzingen gemaakt naar deze geschiedenissen, een andere keer voorspelt Morain dat de voorvallen in kwestie later nog van belang zullen tijdens haar carrière – om er dan nauwelijks nog op terug te komen. Slechts een enkele keer heeft Kamala Harris daadwerkelijk een rol gespeeld. Maar dat was dan op zijn hoogst een figurantenrol.
De grootste doorn in het oog is dat al deze historisch-politieke verhalen worden uitgelegd door middel van de centrale rollen die Harris’s overwegend mannelijke collega’s daarbij speelden, waaronder Barack Obama, Joe Biden en Willy Brown. Voor de lezer lijkt Kamala Harris pas eindelijk op de voorgrond te treden, na de schockerende verkiezing van Donald Trump als president en haar eigen verkiezing als senator van Californië in 2016. Je bent dan echter al door ruim twee derde van het boek heen, wanneer het veel te laat is om van Harris nog een hoofdrolspeler te maken. Het is daarbij een spijtige realisatie dat zij tegen die tijd al heel wat verdiensten op haar lange CV had staan. Morain somt deze ergens even snel op in amper twee alinea’s, maar het waren er meer dan genoeg om verder over uit te wijden en daarmee Kamala Harris centraal te stellen. Hoogstwaarschijnlijke bron- en tijdgebrek leidde Morain langs een andere route.
Autobiografie
Door in zijn boek over de carrière van een vooraanstaande vrouw in de Amerikaanse politiek, die ook nog eens een heel belangrijke barrière heeft doorbroken, meer aandacht te besteden aan haar mannelijke collega’s, slaat Dan Morain de plank totaal mis. Deze positionering zorgt ervoor dat Kamala Harris overkomt als een passieve politica die de lezer weer snel mag vergeten. Haar autobiografie, The Truths We Hold: An American Journey, bewijst vast het tegendeel. Laat Dan Morains boek daarom maar lekker links liggen.
Door Jasmijn Groot.
Steun Jonge Historici, bestel dit boek via Athenaeum Boekhandel
Lees hier meer over ons affiliate partnerprogramma
Dan Morain, Kamala’s Pad. Een Amerikaans leven (vert. Bep Fontijn).
Hollands Diep, 2021. 336 pagina’s.
ISBN: 9789048860982
€24,99
Jasmijn Groot (@jasmijnschrijftgeschiedenis) heeft Geschiedenis en Oudheidkunde gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. Ze specialiseert zich in Gender Studies en vrouwengeschiedenis. Tijdens haar studie was ze onder andere redactrice voor Skript Historisch Tijdschrift en CODEX Historiae. Momenteel woont en werkt ze in Griekenland.