Recensie | Mode in kleur

Paniek sloeg om in efficiëntie, toen ik op 3 november een melding kreeg dat de musea weer zouden sluiten voor twee weken. De tentoonstelling die ik eigenlijk had willen bezoeken, was nog niet geopend en ik vreesde dat bij andere tentoonstellingen alle tickets voor de dag erna uitverkocht zouden zijn. Gelukkig had ik het mis: op de website van Kunstmuseum Den Haag stond het allerlaatste kaartje op mij te wachten. Mode in Kleur, te zien van 26 september 2020 tot 21 februari 2021 zorgt voor een dosis kleur in een periode van onzekerheid en kortere dagen.

Een Corona-proof tentoonstelling

Voor het najaar van 2020 stond er eigenlijk een Dior-tentoonstelling gepland bij Kunstmuseum Den Haag. Door covid-19 is deze tentoonstelling echter verplaatst naar najaar 2021. In het gat van de verplaatste expositie, moest uit het niets een vervanging ontstaan. Er werd voor gekozen het mode-thema te behouden, maar een tentoonstelling op te bouwen met stukken uit de eigen collectie, aangevuld met ontwerpen van recente modecollecties.

De kledingstukken die in de tentoonstelling te zien zijn, zijn op kleur gerangschikt per zaal. In iedere zaal wordt de getoonde kleur besproken, met nadruk op de betekenissen van de kleur door de tijd heen. Kledingstukken uit verschillende culturen en perioden zijn door elkaar heen opgesteld, waardoor de culturen samen een eenheid vormen. In tegenstelling tot deze saamhorigheid die er in de opstelling wordt gevormd, laten de zaalteksten iets anders zien. Zo wordt oranje geassocieerd met gevangeniskleding in Amerika, terwijl het ook de kleur is waarin boeddhistische monniken zich kleden.

In de zaalteksten worden korte stukjes informatie gepresenteerd, waar een uitleg van een kleur wordt gegeven. Zowel de geschiedenis van de kleur als de huidige associatie die men ermee heeft komen aan bod. Zo werden neutrale kleuren als zwart en bruin in de middeleeuwen gezien als een kleur voor de rouw en een kleur voor armen. Pas in de vorige eeuw zijn de neutrale kleuren populair geworden door Coco Chanel. Soms lijkt het alsof de feitjes over kleur iets té hapklaar zijn. Na het lezen ervan is er behoefte aan verdere uitweiding.

Getoonde ontwerpen in zaal. Foto gemaakt door recensent.

Kracht en Rust

Door de tentoonstelling heen lopend, is het duidelijk dat sommige kleuren meer aandacht hebben gekregen dan anderen. De grootste zaal is gereserveerd voor de kleur rood. Een tactische en uitdagende keuze, gezien de associaties die men met deze kleur heeft. Rood, de kleur van kracht, vuur en bloed, maar ook van de erotiek en het geluk. Een ruime keuze aan betekenissen, te vinden in verschillende culturen. In de rode ruimte staat dan ook alles door elkaar: avondjurken, traditionele kleding en zeventiende-eeuwse japonnen staan naast elkaar opgesteld alsof de paspoppen klaarstaan om elk moment de catwalk op te lopen. De kleur overweldigt, maar laat soms tegelijkertijd het bijzondere van een afzonderlijk kledingstuk verdwijnen.

Na de explosie van rood, is blauw een verademing. Bij de kleur blauw, die in de christelijke wereld staat voor Maria en de hemel, zijn slechts twee ontwerpen getoond. Een gestreepte jurk met een hoofdkapje uit de negentiende eeuw en een ontwerp uit 2019. Twee jurken, meer dan een eeuw apart van elkaar ontworpen en gedragen, maar verbonden door kleur. Naast elkaar geplaatst in een lichtgevend blauwe ruimte stralen ze een mystieke en spirituele sfeer uit. De korte jurk van ontwerper Iris van Herpen lijkt een zwevende geestverschijning, gemaakt van golvende stukken stof die helder oplichten in het licht.

Iris van Herpen, Collectie Shift Souls, Cosmica Micro Dress, 2019.

Zoeken naar betekenis

Deze tentoonstelling laat enkele prachtige ontwerpen zien, die het stuk voor stuk verdienen om getoond te worden aan het publiek. Als geluk bij een ongeluk, is er een kleurrijke tentoonstelling samengesteld, die voor een positieve sfeer zorgt in moeilijke tijden. Toch blijft het zichtbaar dat de tentoonstelling een noodoplossing is. De indeling op kleur is ietwat gemakzuchtig en laat soms de individuele schoonheid van de kledingstukken wegvallen. De aandacht gaat naar het geheel, in plaats van naar het deel, wat voor eenheid zorgt, waardoor het lijkt of de ontwerpen onderdeel zijn van één cultuur die tijd en plaats overschrijdt. Ook laat de informatie de bezoeker zitten met vraag naar meer. De hapklare feitjes zijn leuk om te weten, maar vormen geen onderdeel van een verhaal. Hierdoor worden de verschillende kleuren niet verbonden en lijkt het alsof je door verschillende exposities heenloopt.

Aan de geringe hoeveelheid informatie die wordt gegeven zit echter ook een positieve kant. Per kleur heeft de bezoeker de kans om zijn of haar eigen associaties de ruimte te geven en te overwegen wat een kleur voor hem of haar betekent. De tentoonstelling kan eerder gezien worden als een ‘experience’, dan als een informatieve tentoonstelling. De bezoeker verlaat de expositie met een inzicht in zichzelf en de betekenissen die hij aan kleur toekent.

Een aanrader voor iedereen die van mode, kleur of kijken houdt en hopelijk veilig een museum kan bezoeken.

Door Maaike Abma.


De tentoonstelling Mode in kleur is nog tot 28 februari 2021 in het Kunstmuseum Den Haag.
https://www.kunstmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/mode-kleur


Maaike Abma studeert Kunstgeschiedenis aan de Universtiteit van Amsterdam. Ze zit in haar derde jaar en heeft de minor Museumstudies gevolgd. Als ze haar bachelor heeft afgerond wil ze de master Curating Art and Cultures gaan volgen.

Berichten gemaakt 1231

Gerelateerde berichten

Type je zoekwoorden hierboven en druk op Enter om te zoeken. Druk ESC om te annuleren.

Terug naar boven