Monsters: The Lyle and Erik Menendez Story uit 2024 duikt in het schokkende en beruchte verhaal van de broers Lyle en Erik Menendez, die in 1989 hun ouders vermoorden in hun luxe woning in Beverly Hills. Wat volgt, is een intens juridisch drama dat het land verdeelt, terwijl de broers tijdens hun rechtszaak beweren dat jarenlange mishandeling hen tot deze gruwelijke daad dreef. De serie verkent thema’s als familie, trauma, en de complexiteit van schuld en gerechtigheid, en biedt een diepere kijk op de gebeurtenissen en de motieven achter een van de meest spraakmakende misdaadzaken in de Amerikaanse geschiedenis.
De Menendez-broers
In 1989 werd het welgestelde Beverly Hills opgeschrikt door een schokkende dubbele moord: José en Kitty Menendez werden dood aangetroffen in hun landhuis, zogenaamd ontdekt door hun twee zoons, Lyle en Erik. De politie begon een intensieve zoektocht naar de dader(s), terwijl Lyle en Erik snel verdacht veel genoten van hun aanzienlijke erfenis, waar ze in enkele weken doorheen gingen. Twee maanden na de moorden biechtte Erik echter zijn betrokkenheid op aan zijn psycholoog, die vanwege zijn beroepsgeheim niet naar de politie ging, maar wel deelde wat hij wist met zijn minnares. Toen hun relatie eindigde, bracht zij uit wraak de bekentenis naar buiten en bij de politie. In 1990, zeven maanden na de moorden, werden de broers gearresteerd. Wat volgde was een vier jaar durend juridisch proces waarin de broers verklaarden dat ze hun ouders hadden vermoord uit angst, na jarenlange misbruik en mishandeling. De rechter vond dit ‘misbruik-excuus’ echter niet overtuigend genoeg en wees het af als rechtvaardiging voor hun daden. Na een mislukte eerste rechtszaak werden de broers in 1996 uiteindelijk schuldig bevonden aan moord met voorbedachte rade en veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf zonder kans op vervroegde vrijlating.
Sensatie-zoekers?
Hoewel de serie een interessant verhaal vertelt, zijn er toch wat kanttekeningen te plaatsen. De serie Monsters: The Lyle and Erik Menendez Story lijkt meer gericht op sensatie dan op een oprechte verkenning van het complexe verhaal achter de Menendez-zaak. Hoewel de tragiek van de broers centraal staat, krijgt het verhaal soms een toon die neigt naar overdreven, bijna campy horror, wat afbreuk doet aan de ernst van het onderwerp. De mix van spectaculaire en soms karikaturale momenten werkt vervreemdend en lijkt eerder te mikken op sensatie dan op een genuanceerde kijk op trauma en familie. Om een voorbeeld te noemen: in een intense confrontatie speelt Lyle een emotioneel geladen moment waarin hij zijn frustratie en woede uitschreeuwt na de moord op zijn ouders. Zijn lichaamstaal is wild, zijn stem slaat dramatisch over, en zijn overdreven gebaren maken het bijna lachwekkend. In plaats van tragisch en meeslepend, voelt het alsof de scène doorslaat in een absurd theatrale performance. Daarnaast blijft de psychologie van de ouders, José en Kitty Menendez, grotendeels onderontwikkeld, ondanks de impliciete belofte van diepgang. Hun gedrag wordt neergezet als ‘monsterlijk’ zonder dat echt wordt ingegaan op hun beweegredenen, wat de kans mist om de kijker begrip of inzicht te bieden in de familieachtergrond.
Relevantie
Hoewel sommige critici twijfelen aan de noodzaak om zo’n 9 uur aan dit verhaal te besteden, biedt de serie daarom wel de ruimte om verschillende perspectieven uit te werken en de complexe juridische en psychologische aspecten van de zaak diepgaand te belichten, ondanks de overdreven geacteerde momenten. Het uitgebreide formaat stelt de serie in staat om niet alleen de gebeurtenis zelf, maar ook de bredere sociale context van de jaren ‘90 in Los Angeles te verkennen, inclusief de spanning en onrust van die tijd. Interessant is ook de subtiele verwijzing naar de O.J. Simpson-zaak, die later het publieke beeld van beroemdheden en rechtspraak in de VS ingrijpend zou veranderen en die bovendien indirecte banden had met José Menendez. Voor kijkers die het verhaal niet alleen willen beleven, maar ook willen begrijpen, biedt deze diepgang juist meerwaarde en maakt de serie tot meer dan enkel een sensationeel misdaaddrama.
Het effect van de serie
De serie heeft een opmerkelijk effect gehad op de publieke en juridische aandacht rondom de zaak van de Menendez-broers. Door de zaak opnieuw onder de loep te nemen en de complexe achtergronden van het verhaal te belichten, heeft Monsters een nieuwe golf van sympathie en interesse bij het publiek aangewakkerd, wat bijdraagt aan een hernieuwde roep om gerechtigheid. Hierdoor is het dossier van de broers opnieuw onderzocht, waarbij kritischer wordt gekeken naar de mogelijke invloed van mishandeling en psychologische trauma’s op hun daden. Deze hernieuwde aandacht heeft niet alleen de maatschappelijke discussie over de zaak weer opgestart, maar ook geleid tot een herzieningsverzoek. De huidige officier van justitie in Los Angeles heeft aangegeven te geloven dat de broers hun schuld aan de maatschappij inmiddels hebben ingelost. Hij heeft aangekondigd de rechter te adviseren de broers opnieuw te veroordelen tot een straf van 50 jaar cel, zodat ze, omdat ze ten tijde van de moorden jonger waren dan 26 jaar en nu als jeugdige daders worden berecht, per direct in aanmerking komen voor voorwaardelijke vrijlating. Zo is het verhaal van de Menendez-broers opnieuw een centraal onderwerp op de juridische agenda geworden.
Door Rajae el Morabet Belhaj
Monsters: The Lyle and Erik Menendez Story (2024)
Met o.a.: Nicholas Alexander Chavez, Cooper Koch, Javier Bardem, Chloë Sevigny
Te zien op Netflix
Rajae el Morabet Belhaj (1998) heeft de bachelor Geschiedenis aan de Universiteit Leiden afgerond, waar ze zich heeft gespecialiseerd in raciale betrekkingen in de Amerikaanse samenleving in historisch perspectief. Momenteel volgt ze de research master History: Cities, Migration and Global Interdependence en de master North American Studies in Leiden en doet zij onderzoek naar sociale relaties tussen etnische groepen en politiegeweld in Amerikaanse mainstream films. Daarnaast werkt ze als cultureel adviseur bij het Creative Europe Desk | DutchCulture.
