Netflix oogst de afgelopen jaren veel succes met zijn kostuumdrama’s. Na Bridgerton en The Crown verscheen op 29 september de Netflix Original serie The Empress. De serie vertelt het verhaal van Elisabeth Amalie Eugenie in Beieren (gespeeld door Devrim Lingnau), die in onze tijd vooral bekend staat als Sisi. Kan deze serie iets toevoegen aan het brede media-aanbod over deze keizerin?
Traditioneel
The Empress wordt vaak in één adem genoemd wordt met de andere kostuumdrama’s van Netflix, al is de serie hiermee eigenlijk niet te vergelijken. Waar Bridgerton op speelse wijze omgaat met het verleden en The Crown juist zo dicht mogelijk bij de ‘echte’ gebeurtenissen wil blijven, voert de The Empress hierin een middenweg. Hoewel de serie een zekere mate van fictie nodig heeft om een kloppend of spannend verhaal te creëren, voert het historische verhaal grotendeels de boventoon. De acteurs zijn goed gecast en spelen ieder een geloofwaardig personage, en ook de kostuums zien er schitterend uit. In eerste instantie is deze serie dus een klassiek kostuumdrama, waar weinig op aan te merken valt.
Moderne aspecten
Het is daarom lichtelijk verwarrend wanneer er toch moderne aspecten naar voren worden gehaald. De bruiloft tussen Franz Jozef I en Elisabeth wordt bijvoorbeeld traditioneel in beeld gebracht; de details in de jurk en de ceremonie zijn een genot om naar te kijken, precies wat je zou verwachten van een historisch drama. Vervolgens legt Franz aan Sisi uit dat het hof nu voor hen zal dansen, omdat het gebruikelijk is dat zij op deze manier hun eer aan het nieuwe bruidspaar bewijzen. Deze dans begint nog vrij traditioneel, maar wanneer de maîtresse van Franz in de zaal verschijnt slaat de dans om naar een moderne, interpretatieve dans. De leden van het hof stampen op de grond en gebaren wild naar Elisabeth, die hen angstig aanschouwt. Dit is een artistieke keuze geweest, die moet aantonen wat Elisabeth te wachten staat in haar huwelijk. De dansers lijken haar te willen waarschuwen. Toch voelt deze dans misplaatst, omdat het niet in lijn is met de tradities waarover Franz eerder sprak. Dit alles zorgt voor een lichtelijk verwarrend geheel. Tegelijkertijd zijn momenten als deze sporadisch, waardoor het nooit teveel afleidt van het historische verhaal.
Van toegevoegde waarde?
De serie is dus niet radicaal vernieuwend, maar ook niet geheel conventioneel. Hierin onderscheidt hij zich niet van de sterk geromantiseerde Sisi-films van de jaren ’50, of de moderne Sisi uit de miniserie van de NPO. Daarnaast zijn de thema’s in deze serie veelvoorkomend in soortgelijke media over vrouwen van adel– denk bijvoorbeeld alleen al aan Marie Antoinette (2006). De opbouw van het verhaal voelt dan ook vertrouwd aan: we zien Elisabeth groeien van een ‘rebels’ meisje naar een getrouwde keizerin, om vervolgens te worstelen met de invulling die zij haar nieuwe rol wil geven. Zelfs als het verhaal van Sisi niet bekend is bij de kijker, zijn de thema’s en de manier waarop deze gebracht worden dit dus wel. Dit alles zorgt ervoor dat de bredere geschiedenis van Oostenrijk in deze periode – de naderende oorlogen, het diplomatieke spel en het protest tegen de monarchie – regelmatig interessanter zijn dan het leven van Elisabeth zelf. Dit roept de vraag op voor wie deze serie eigenlijk bestemd is. Sisi heeft in Europa veel belangstelling verworven door de succesvolle mediaproducties die al over haar gemaakt zijn, waardoor een serie als deze voor die doelgroep wellicht overbodig is. Tegelijkertijd lijkt de liefde voor Sisi in Engelssprekende landen minder vanzelfsprekend dan op het Europese vasteland. Engelstalige artikelen over de serie benadrukken vooral dat het ‘helemaal niet vreemd is’ als de lezer nog niet eerder van Sisi heeft gehoord. Verder is de voertaal in de serie Duits, al heeft Netflix een Engelstalige stemmencast beschikbaar gesteld om alsnog een breder publiek te kunnen trekken. Toch is deze serie vooralsnog lang niet zo populair als Bridgerton of The Crown.
Meerdere seizoenen
De laatste aflevering is zodanig vormgegeven dat alle subplots redelijkerwijs zijn afgerond, maar er nog altijd ruimte overblijft voor een mogelijk tweede seizoen. Netflix heeft een reputatie verworven voor zowel het creëren van (te) veel seizoenen van succesvolle series, als het annuleren van verdere seizoenen bij minder succesvolle programma’s. De makers van The Empress lijken dan ook een middenweg gekozen te hebben, zodat het einde van de laatste aflevering bij beide opties kan aansluiten. Voorlopig is er in ieder geval nog geen nieuws bekend van een volgend seizoen. The Empress zou dit toch wel verdienen. Hoewel de serie niets nieuws of origineels brengt, kan het er wel voor zorgen dat zowel een jongere generatie als een niet-Europees publiek kennis kunnen maken met Sisi. Voor liefhebbers van de oudere films heeft deze serie wellicht geen toegevoegde waarde, al is het door het acteerwerk en de kostuums alsnog een genot om naar te kijken.
Door Inge Kleefman
The Empress (2022)
Met o.a. Devrim Lingnau en Philip Froissant
Te zien op Netflix
Inge Kleefman (1999) behaalde haar bachelor Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en volgde daarna de masteropleiding Geschiedenis (specialisatie Geschiedenis en Actualiteit) aan de Radboud Universiteit.
