‘It seems impossible that anything will ever grow here again’, spreekt de voice-over van de slechts 27-jarige Barbe-Nicole Clicquot terwijl te zien is hoe ze in de wijngaard voor de grafkist van haar overleden man staat. Haar omgeving is gehuld in mist, de wijnranken leeg en van kleur onttrokken. Barbe-Nicole’s toekomst lijkt net zo dor als het landschap om haar heen. Maar Widow Clicquot is geen film die enkel gaat over verlies. Deze biografische film, gebaseerd op het leven van de vrouw achter het champagne-imperium Veuve Clicquot, vertelt een verhaal van wilskracht, innovatie en doorzettingsvermogen. Het verhaal van een vrouw die zich in een mannenwereld staande weet te houden en zich bewijst als een sterke zakenvrouw.
Visie van de regiseur
Widow Clicquot is de derde film van de Britse regisseur Thomas Napper, die eerder in zijn carrière al bewees gevoel te hebben voor historische films door zijn bijdrage als assistent regisseur aan bekende kostuumdrama-klassiekers zoals Pride & Prejudice en Atonement. Napper maakt in deze film slim gebruik van licht en kleur om emoties over te brengen en rijke visuele sferen te creëren die de kijker dieper het verhaal intrekt.
Een vrouw in een mannenwereld
De film volgt Barbe-Nicole Clicquot en haar leven nadat haar man François Clicquot, een wijnhandelaar die het familiebedrijf leidde, in 1805 overlijdt. Na de dood van haar man is Barbe-Nicole vastberaden om het bedrijf dat zij en haar man ooit met zoveel liefde en passie runden, zelf voort te zetten. Maar direct wordt haar kunnen in twijfel getrokken door de conservatieve mannen om haar heen. Ze weet uiteindelijk haar sceptische schoonvader te overtuigen en neemt het bedrijf over.
Iedere keuze die ze maakt wordt beloond met een berg kritiek van haar mannelijke collega’s. Het bedrijf zou in de eerste plaats moeten gaan om winst, niet om passie, vernieuwing en kwaliteit. Bovendien zetten ze hun vraagtekens bij de nieuwe manier waarop het bedrijf volgens Barbe-Nicole organisatorisch gerund zou moeten worden. Ze omschrijft haar visie voor de structuur als een wiel waarin alles met elkaar in verbinding staat zonder een sterke hiërarchie.
Het bedrijf loopt aanvankelijk niet goed. Barbe-Nicole Clicquot krijgt te maken met vele tegenslagen vanuit verschillende hoeken: de lastige erfenis van eerdere financiële keuzes van haar man die het bedrijf in een kwetsbare positie hebben achtergelaten, slechte oogsten en moeilijke economische omstandigheden door politieke onrust in Europa die de handel beïnvloedt. Maar Barbe-Nicole laat zich niet gemakkelijk uit het veld slaan en verzint een ingenieus en gedurfd plan in de hoop om haar bedrijf te redden.
Ondernemen in oorlogstijd
Barbe-Nicole maakt voor haar plan op strategische wijze gebruik van de politieke onrust in Europa rond de Napoleontische Oorlogen van de vroege 19e eeuw. Ze neemt een groot risico door de blokkade van de Britse havens te omzeilen en haar champagne via andere routes naar de Britse markt te exporteren, waar gunstigere handelsregels gelden dan in het gebied van Napoleon. De verkoper van haar producten noemt het bedrijf dan ook met een knipoog een ‘criminal enterprise’. Bovendien profiteert ze van de vraag naar champagne in deze tijden van conflict en overwinning, waardoor ze Veuve Clicquot weer op de rails kan krijgen. Historisch gezien is de film dus erg interessant omdat je de sfeer van de oorlogsjaren meekrijgt zoals deze werd gevoeld op het Franse platteland. Het is ook interessant om te zien hoe een vrouw juist zakelijk gebruik weet te maken van de onrust en chaos die de oorlog met zich meebrengt.
Liefde als drijfveer
Hoewel Widow Clicquot het verhaal vertelt van een bijzondere en sterke zakenvrouw ligt er een wel erg sterke nadruk op het liefdesverhaal van Barbe-Nicole en haar overledenen echtgenoot François Clicquot. Aan de hand van flashbacks, verspreid door de hele film, ontvouwt zich de geschiedenis van het voormalige koppel. Waar alles in het begin een soort in goud licht gehuld sprookje lijkt, leer je later dat de werkelijkheid anders is, wanneer de kleuren vergrauwen en andere aspecten van het karakter van François naar boven komen.
Enigszins teleurstellend is het feit dat voornamelijk de indruk wordt gewekt dat de enige drijfveer van Barbe-Nicole Clicquot voor haar harde werk aan het bedrijf en de talloze offers die ze moest brengen om hier te geraken, de liefde voor haar overleden man is. Naar mijn mening had haar passie voor het bedrijf zelf en haar individualiteit als zakenvrouw wat meer belicht mogen worden. Wel maakt een van de laatste scenes van de film, zonder al te veel spoilers te geven, een hoop goed voor de verhaallijn van Barbe-Nicole als persoon.
Widow Clicquot is een vermakelijke film met prachtige sfeervolle beelden. Misschien niet zo innovatief of vernieuwend als hij mogelijk had kunnen zijn maar desalniettemin op bepaalde vlakken inspirerend. Bovenal leer je het bijzondere verhaal van een vastberaden zakenvrouw in een tijd waarin dit niet de norm was, en daar mag zeker op geproost worden!
Door Mies de Hond
Widow Clicquot (2023)
Regie: Thomas Napper
Met o.a. Haley Bennett, Tom Sturridge en Sam Riley
Mies de Hond (2003) is momenteel bezig met haar bachelor Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht.
Hierbij verdiept ze zich voornamelijk in cultuurgeschiedenis en publieksgeschiedenis. Daarnaast heeft ze een grote interesse in fotografie en film.
