Scriptie: Manon Schouten. The Greater Cause: Hoe de Société Amicale de bevolking van Moyen Congo tijdens het interbellum kon overtuigen

EERST DE LONGREAD LEZEN? DEZE VIND JE HIER.

De bevolking van Moyen Congo ging gebukt onder de Franse kolonisatie. De Congoleze ambtenaar André MMatsoua richtte daarom in 1926 een organisatie op: de Société Amicale des Originaires de l’A.E.F. (Société Amicale of L’Amicale). In 1929 werd er vanuit Parijs een geldinzamelingsactie onder de bevolking van het Pooldistrict in Moyen Congo georganiseerd, waarbij enorme bedragen voor de Société Amicale opgehaald werden. Kort hierna werd Matsoua echter gearresteerd en veroordeeld voor ‘zwendelarij’.
Hij overleed op 13 januari 1942 in de gevangenis.10 Zijn lichaam zou direct daarop begraven zijn, wat onder zijn volgers voor sterke vermoedens van onrechtmatig handelen door de kolonisator zorgde. Na Matsoua’s dood hebben de leden van de Société Amicale (de Amicalisten) hun ‘verdwenen’ leider tot profeet gemaakt, zodat er een religie rondom de figuur André Matsoua ontstond (het Matsouanisme). Minstens net zo opvallend en interessant als de deïficatie van Matsoua, is de geldinzameling in het Pooldistrict van 1929.
Schattingen van het ingezamelde totaalbedrag variëren van 100.000 tot 300.000 franc, terwijl een standaard maandinkomen in het gebied destijds ±20 franc bedroeg. Dit roept de vraag op wat de twee gedelegeerden van de Société, Pierre Nganga en Balou Constant, verteld of beloofd hebben toen zij het geld ophaalden. De hoofdvraag van deze scriptie luidt dan ook: ‘Waarom hebben de inwoners van het Pooldistrict van Moyen Congo de Société Amicale des Originaires de l’A.E.F. in 1929 en 1930 zo massaal (financieel) gesteund?’