De literaire erfenis van George Orwell (pseudoniem voor Eric Arthur Blair) is zo groot, dat zijn schrijversnaam is uitgegroeid tot een veel gebruikt bijvoeglijk naamwoord. ‘Orwelliaans’ verwijst naar de controlestaat zoals we die kennen uit 1984, maar ook naar de manier waarop taalgebruik ons denken stuurt. Het bekendste voorbeeld hiervan is ‘newspeak’, de taal uit […]
Recensie | Laurence Rees – Hitler & Stalin
De Britse schrijver en essayist Martin Amis publiceerde in 2002 een polemisch boek over Stalin, waarin hij de vraag stelde wat het verschil was tussen ‘the little moustache and the big moustache’. Daarmee was hij wellicht de gevatste, maar zeker niet de eerste die Hitler en Stalin met elkaar vergeleek. Al sinds de twee dictators […]
Recensie | Marie-Janine Calic – Tito. Der ewige Partisan
Josip Broz Tito was een gevierd wereldleider. Een apart lemma op Wikipedia geeft een opsomming van de meer dan honderd ridderordes en onderscheidingen die hij door de jaren kreeg. Hoe kon het dat een boerenzoon van eenvoudige komaf het zo ver schopte? In de compacte biografie Tito. Der ewige Partisan beantwoordt Marie-Janine Calic deze vraag […]
Henk Veldhuizen | Kanaal van Otranto: brug of barrière? – De italianisering van Albanië tussen 1925-1943
Samenvatting Het parlement van Albanië keurde in januari 2017 de plannen goed voor een uitgebreid bouwplan voor de hoofdstad met als titel: Tirana 2030. Het Italiaanse architectenbureau dat het internationale bid won, wil Tirana klaarstomen voor de toekomst. Tirana 2030 is exemplarisch voor de geschiedenis van Albanië. Het is bijna honderd jaar geleden dat het […]
Recensie | Antonio Scurati – M – De zoon van de eeuw
M – De zoon van de eeuw van de Italiaanse schrijver Antonio Scurati beschrijft minutieus de opkomst van Mussolini en het fascisme in Italië in de periode 1919-1924. Het monumentale boek van ruim achthonderd pagina’s is daarmee het eerste deel uit een nog te verschijnen trilogie. M werd kort na diens verschijnen een ongelofelijke bestseller […]
Recensie: Hans Woller – Mussolini. Der erste Faschist. Eine Biografie
Mussolini’s rol in de ‘age of extremes’ wordt vaak overschaduwd door Hitler en Stalin. Het is daarom meer dan terecht dat de nieuwe boekenserie Diktatoren des 20. Jahrhunderts opent met een biografie over de fascistische dictator. Historicus Hans Woller, wetenschappelijk medewerker bij het Institut für Zeitgeschichte in München beschrijft in ruim 300 pagina’s het leven […]
Mei-column: Waarschuwingen in steen – fascistische architectuur in Nederland
In Lunteren en Den Haag zijn nog altijd voorbeelden van NSB-architectuur te vinden. Miel Groten over fascistische architectuur, de achterliggende ideologieën en de manier waarop deze gebouwen ons nog altijd kunnen duidelijk maken waar Nederland in 1945 nu precies van bevrijd is.