Samenvatting De naam Barthold Georg Niebuhr (1776-1831) wordt tegenwoordig nog maar weinig genoemd. Toch kan hij worden gezien als één van de grondleggers van de moderne geschiedschrijving, nog vóór de beroemde Leopold van Ranke, die over het algemeen wordt beschouwd als de vader van de moderne historiografie. In zijn werk over de vroege Romeinse geschiedenis […]
Recensie | Chiel van den Akker – Geschiedenis (Elementaire deeltjes #65)
Wat is geschiedenis? Die wat-vraag, betoogt geschiedtheoreticus Chiel van den Akker, is eigenlijk ook meteen de waaromvraag. In zijn Elementaire Deeltje presenteert hij verschillende ideeën van filosofen en historici over het nut en doel van ons vakgebied. Nu de geesteswetenschappen, en daarmee ook geschiedenis, onder vuur liggen hebben we deze ideeën nodig. Vorig jaar nam […]
Recensie | Pieter Huistra – Bouwmeesters, zedenmeesters
Een boek dat je op sleeptouw neemt is een boek dat je bijblijft. Pieter Huistra’s Bouwmeesters, zedenmeesters. Geschiedbeoefening in Nederland tussen 1830 en 1870 is zo’n boek. Huistra slaagt erin de inzichten die hij als promovendus (KU Leuven) verwierf naar een breed publiek te vertalen. Hij bespreekt in zijn boek niet alleen uitgebreid het wie, […]
Recensie: Piet Emmer – Het zwart-witdenken voorbij
Piet Emmer, Het zwart-witdenken voorbij. Een bijdrage aan de discussie over kolonialisme, slaverij en migratie. Nieuw Amsterdam, Amsterdam, 2018 ISBN: 9789046822685 €16,99 ‘Wat was er met de derde wereld gebeurd als de dekolonisatie later had ingezet? Misschien was de wereld wat minder ongelijk geweest.’ Deze what-if lijkt een van de uitgangspunten te zijn in […]
Recensie: Ugo Janssens – Het Leugenboek
Ugo Janssens, Het Leugenboek. Misvattingen en bedrog in de geschiedenis Amsterdam University Press, Amsterdam, 2017 ISBN: 9789462987364 €24,99 De begrippen nepnieuws en alternatieve feiten steken tegenwoordig geregeld de kop op, niet zelden gevolgd door de naam van de huidige president van de Verenigde Staten. Zo ook op de achterflap van het nieuwste […]
Van de séancekamer naar het laboratorium; het Nederlands wetenschappelijk onderzoek naar paranormale verschijnselen (uitverkocht!)
Een evenement van Stichting Jonge Historici, Stichting Het Johan Borgman Fonds en het Descartes Center (Universiteit Utrecht) Klopgeesten, helderziendheid, telepathie, dansende tafels, ectoplasma en muziek uit het hiernamaals. Verschijnselen waar iedereen een mening over heeft, maar hoe denkt de wetenschap erover? In de jaren ’60- ‘80 van de vorige eeuw was Nederland voortrekker op het […]
Vriend & Vijand – Duitse historici en de nasleep van de Tweede Wereldoorlog
Soms verandert de historicus zelf van ‘vriend’ in ‘vijand’, wanneer het regime dat hij steunde ten onder gaat en de volgende generaties afrekenen met hun voorgangers. Vincent Bijman vertelt in deze context over Duitse discussies over ‘Hitlers gewillige historici’.
Column: Stop nationalistische geschiedschrijving
“De directe en onkritische koppeling van nationalisme aan de geschiedkunde is al tweehonderd jaar een schandvlek op de historische wetenschap”, schrijft Thomas Smits. “Goede historici kunnen geen nationalisten zijn.” Lees verder