Jörn Leonhard, Der überforderte Frieden. Versailles und die Welt 1918-1923. C.H. Beck, München, 2018. ISBN: 9783406725067 €44,95 Afgelopen november herdacht de wereld dat honderd jaar eerder de Eerste Wereldoorlog eindigde. Maar het staakt-het-vuren betekende niet dat het tijdperk van massageweld voorbij was. Burgeroorlogen, klassenstrijd en nationale grenstwisten zorgden minstens vijf jaar lang voor […]
Uit de schaduw: altijd gehoord, nooit gezien
Deze zomer staan de columns in de themareeks ‘Uit de schaduw’ in het teken van onbekende geschiedenissen. Geschiedenis is veel meer dan enkel de welbekende feiten. Soms zijn de meest interessante geschiedenissen juist de minder bekende en de schaduwzijdes van het bekende verhaal. Vandaag vertelt Lisanne over de telefonistes, die altijd werden gehoord, maar bijna nooit werden gezien: de stem in de schaduw.
Recensie: Adwin de Kluyver – Terug uit de witte hel. Hoe poolreiziger Sjef van Dongen een nationale held werd
Voordat ik dit boek open sloeg moest ik even denken aan een boek dat ik een aantal jaar geleden voor college aan had geschaft: Heiligen, idolen, iconen van Willem Frijhoff, met (de toen nog niet) dikke Ronaldo als het Christusbeeld te Rio prijkend op de kaft. Voor de een held of idool, voor de ander […]
Geen vertrouwen in de woorden van Den Uyl
Vluchtelingen, backpackers, forenzen: bewegingsstromen domineren de sociale geschiedenis en de maatschappelijke actualiteit. Jonge Historici staat de komende weken stil bij het thema ‘Over de grens’, verplaatsingsverhalen in al hun gedaantes en facetten. Vandaag: Rick Moermans over de verwevenheid tussen arbeidsmigratie en de Zuid-Limburgse Mijnstreek. In de jaren zestig en zeventig kon de overheid de regionale arbeidsmigratie niet controleren, waardoor het herstructureringsbeleid gevaar liep.
Ruth Goren: ‘Dollfuß spricht – die Menge gähnt’
Samenvatting Engelbert Dollfuß maakte in 1933, in hetzelfde jaar dat Hitler de macht in Duitsland overnam, van Oostenrijk een dictatuur. Ondanks het feit dat Dollfuß in juli 1934 om het leven werd gebracht, hield zijn regime stand tot de Anschluss van 1938. Historici zijn het sindsdien oneens over hoe het Dollfuß-regime het beste omschreven kan […]
Ruth Goren: Een groots hulpmiddel
Samenvatting In deze paper beschrijft Ruth Goren de rol van het nationaalsocialistische schoonheidsideaal in de kunst van nazi-Duitsland van 1933-1939. In het eerste hoofdstuk wordt beschreven hoe ras, kunst, cultuur en schoonheid nauw met elkaar verweven waren. Kunst moest de nationaalsocialistische ideologie uitdragen en de superioriteit van het Arische ras vertolken. Zij beschrijft hoe zich […]
Esther Ladiges: Kampf um Berlin
Samenvatting Treiterende nazi’s en geïrriteerde communisten: in de turbulente tijden van de Weimarrepubliek gingen beide partijen dagelijks met elkaar op de vuist. De vanzelfsprekendheid van de ongehoord gewelddadige omgang met politieke tegenstanders – evenzo de frequentie van de vechtpartijen – in het Berlijn van voor de Tweede Wereldoorlog, is ronduit choquerend. Welke rol speelde geweld […]
Esther Ladiges: Van arbeiderspartij naar volkspartij
Samenvatting De ‘s’ in NSDAP is altijd een omstreden aspect geweest. Immers, hoe viel dit socialisme van de nazipartij te rijmen met haar antisemitisme en andere extreemrechtse standpunten? Klopt het daarnaast dat, zoals iedere historicus beweert, het socialisme van de nazi’s sneuvelde doordat de NSDAP een ideologische Wendung nach rechts maakte? Zo ja, wanneer? Literatuur, […]
Maarten van Poll: ‘Mit Haß aus Liebe’
Samenvatting Bevlogen linkse idealisten, politiek geëngageerde publicisten, vlijmscherpe polemisten en voorvechters van de Weimarrepubliek; de auteurs van het Duitse tijdschrift Das Tage Buch en hun werk vormen een dankbaar historisch onderwerp. Het maatschappijkritische blad – geschreven door en voor intellectuelen – keek met een kritische oog naar de rechtspraak, de onkunde van politici, het algemene […]
Anna van der Tas: Zedenverval in de ‘roaring Twenties’
Samenvatting Spannend of eng? De jaren twintig van de vorige eeuw worden de Roaring Twenties genoemd. Bij deze typering horen rokerige clubs waar losbandige dames in Flapperjurkjes op nieuwe muziek als Jazz dansen. Maar dit rokerige cafe laat niet het hele plaatje zien. Verandering roept ook angst op. Het overmatige gebruik van cocaine tijdens de […]