Wat drijft terroristen? Specifiek jihadisten? Komt hun geweld voort uit sociale achterstelling en kansenarmoede, zoals vaak wordt beweerd? Is het een product van discriminatie op de arbeidsmarkt? Nemen ze wraak voor iets wat hen of hun gemeenschap is aangedaan? Of zijn ze simpelweg ‘gestoord’, zoals dat bij veel school shooters in de VS het geval […]
Veronique Lageweg | De vrijzinnigheid van het kapitaal – Religieuze tolerantie richting Joden in Nederlands-Brazilië (1630-1644)
De laatste decennia zijn Joden in de Atlantische wereld een belangrijk onderdeel geweest van het onderzoek over het koloniale verleden van verschillende Europese mogendheden. Joden hadden internationale handelsnetwerken verspreid over de Atlantische wereld, waardoor zij een belangrijk onderdeel vormden van de Atlantische economie en koloniale samenleving, voornamelijk in havensteden. Port Jews (‘havenjoden’), een term geïntroduceerd […]
Recensie | Carolina Lenarduzzi – Katholiek in de Republiek
De Nederlandse Opstand wordt vaak afgebeeld als een strijd tussen katholieken en protestanten; Willem van Oranje wist immers met zijn protestantse leger de Spaanse, katholieke overheerser te verdrijven. Katholieken werden na het uitbreken van de Opstand gereduceerd tot een marginale groep, iets wat in de decennia erna zo zou blijven, terwijl het calvinisme een machtigere […]
Recensie | Tom Holland – Heerschappij
Na het kijken van de HBO-serie Chernobyl kwam de Britse auteur en classicus Tom Holland met de perfecte metafoor waar hij al een tijdje naar opzoek was. Zijn boek, Heerschappij, een onderzoek naar ‘hoe wij in het Westen geworden zijn wat we zijn, en waarom we denken zoals we denken’, had hij toen al geschreven, […]
Recensie: Fik Meijer – Jezus & de vijfde evangelist
Fik Meijer is een van Nederlands bekendste historici, die over Romeinse en christelijke geschiedenis schrijft. Vele geschiedenisliefhebbers en historici hebben, net zoals ik, zijn boeken verslonden. Meijers boeken vervelen namelijk nooit. Hij schrijft gedetailleerd zonder langdradig te worden en brengt antieke kopstukken tot leven. En ieder boek is anders: Keizers sterven niet in bed liet […]
Verslag: symposium ‘De rol van de kerk in Europa, 1939-1945’
Op dinsdag 24 november organiseerden het Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (HDC) en dagblad Trouw aan de Vrije Universiteit van Amsterdam een symposium. Centraal stond het boek God in de oorlog. De rol van de kerk in Europa, 1939-1945 (Amsterdam, 2015) van emeritus hoogleraar vaderlandse geschiedenis Jan Bank, een vergelijkende studie van de opstelling van de […]
Marion Koene-Gorren: Fiscus Iudaicus – Reprimande of recht?
Samenvatting Marion Koene-Gorren onderzoekt hoe de eerste Joodse oorlog (66-70) de rechtspositie van de Joden in relatie tot de uitoefening van hun religieuze en sociale gebruiken veranderde. Dat wordt gedaan door de ontwikkeling van de Fiscus Iudaicus te volgen en de Joodse rechtspositie aan de vooravond van de eerste Joodse oorlog te vergelijken met die […]
Linse Goeman: Une société sans amour?
Samenvatting Hoe beïnvloedde de opkomst van het christendom en de ‘barbaren’ het welzijn van kinderen in de late oudheid? Gingen kinderen erop vooruit? Of waren zij het kind van de rekening in dit chaotische tijdperk? In dit toegankelijke onderzoek van Linse Goeman worden bovenstaande vragen op enthousiaste manier beantwoord. Een hele sliert kinderen passeert hierbij […]
Rogier van Gulpen: De ‘establishment clause’ in het openbaar onderwijs
Samenvatting Dat de Amerikanen en gelovig volkje zijn, dat weten we allemaal. Religie en staatszaken raken hierdoor vaak met elkaar vermengd in de Verenigde Staten. Dit kan leiden tot heftige discussies en debatten over de mate waarin deze twee werelden elkaar mogen beïnvloeden. Het openbaar onderwijs vormt hierop geen uitzondering. Rogier van Gulpen analyseert in […]
Reinier Meijering: Koning, stad en heiligdom
Samenvatting Bij onderzoek over de Hellenistische periode wordt veelal de nadruk gelegd op politieke ontwikkelingen. Auteurs vragen zich af hoe autonoom steden waren en hoe de verhoudingen tussen stad en vorst in zijn werk ging. Reinier Meijering richtte zijn onderzoek op de onderbelichte religieuze component aan de contacten tussen stad en vorst. Quid pro quo, […]